Ayaklar vücudun yere basan kısımları olmakla birlikte tüm gün vücudun ağırlığını taşır. Bu nedenle sağlıklı olmaları normalde olduğundan çok daha önemlidir. Gün içinde birçok adım atar, oturur ve kalkarız. Sürekli hareket halindeyken fark etmesek de bedenimizin en çok yorulan kısımlarından biri olan ayaklarımızın sağlığını korumak kendimiz için yapabileceğimiz yatırımlardan biridir. Yatırım diyoruz çünkü özellikle genç yaşlarda fark edilmeyen bazı küçük problemler ileride daha büyük sorunlara yol açabilmektedir. Bu gibi sorunları önlemek adına harekete geçmek, kişinin kendine yapabileceği en büyük yatırımlardan biridir.
Kişinin ayağına özel olarak tasarlanan ortopedik ayakkabılar sağlığı korumak açısından büyük önem taşır. Uzmanların söylediğine göre ise gereksiz ortopedik ayakkabı kullanımı bir yarar sağlamadığı gibi ayakta tembelliğe yol açabilir. Bu yazımızda ortopedik ayakkabının ne olduğundan ve faydalarından bahsedeceğiz.
Ortopedik Ayakkabı Nedir?
Ortopedi tıbbi bir uzmanlık alanı olup insan vücudundaki kemik, kas ve sinir gibi hareketi sağlayan organ ve dokularda oluşan rahatsızlıkları tedavi eder. Ortopedik ayakkabı ise kişinin ayağının anatomik yapısına uygun üretilen ayakkabılardır. Sağlıklı bir ayak gelişimi doğumdan itibaren takip edilmesi gereken bir süreçtir. Bazı ebeveynler doktora danışmadan çocuklarına bebeklik veya çocukluk dönemlerinde ortopedik ayakkabı alabilmektedir. Bu sanıldığının aksine çocuk için pek de yararlı bir davranış olmayabilir. Ortopedik ayakkabı düztaban, içe basma gibi anatomik problemler olduğunda özel olarak kullanılmalıdır.
Çocuklar için Ortopedik Ayakkabı Kullanımı
Aslında çocukların çoğu düztaban olarak doğar. Bazı biyolojik süreçlerin tamamlanmaması ve ayağın motor becerilerini geliştirmemesi sonucu ayak bir yetişkininkinden farklıdır. Bu dönemde eğer çocukta ortopedik bir rahatsızlık yoksa ortopedik ayakkabı kullanılmamalıdır. Çocuklarda sağlıklı ayak gelişimi için yumuşak ayakkabılar tercih edilmelidir. Çocuğun sağlıklı ayak gelişimini olumsuz etkilemeyen ayakkabı çeşidi burnu ve topuğu birbirine değecek kadar yumuşak olanlardır. Çocuk yürümeye başladıktan sonra kontrol amaçlı doktora götürülebilir. Aynı zamanda yürüyüşünde veya ayak şeklinde bir anormallik fark edilirse derhal bir uzmana başvurulmalıdır.
Düztabanlık 3 yaşından itibaren geçmezse ve içe basma devam ederse tedavi edilmesi gerekmektedir. İçe basma ayaktaki ciddi ortopedik sorunlardan biridir. Çocukken fark edilirse kişiye özel olarak hazırlanan ortopedik ayakkabılarla tedavi edilmeye çalışılır. Kişinin ayağındaki gelişme ve değişmeler birkaç yıl boyunca izlenebilir. İçe basma sorunu erken yaşlarda veya sonrasında bel ve omurgada birçok kalıcı probleme yol açabilir. Tedavi edilmeyen bozukluklar sonucun oluşan ağrılar kişinin yaşam kalitesini düşürür ve yaşam akışında aksaklıklara sebep olabilir.
Ortopedik problemler kişiden kişiye değişebileceği için genel geçer bilgilerden ziyade kişiye özel bilgiler alınmalıdır. Çocuklarda özellikle 3 yaşından sonra dikkat edilmesi gereken konulardan biri olan ayak sağlığıyla ilgili en doğru bilgi uzmanlar tarafından verilebilir. Eğer çocukta ortopedik bir rahatsızlık varsa ayağına özel olarak tasarlanmış ortopedik ayakkabı giydirilmelidir. Sağlıklı ayak gelişiminde ayağın serbest bırakılmasının önemi büyüktür ve bu ebeveynler tarafından da anlaşılmalıdır. Doktor tavsiye etmedikçe çocuğa ortopedik ayakkabı giydirilmemeli, çocuk için yumuşak ayakkabılar tercih edilmelidir.
Ortopedik Ayakkabının Yararları Nelerdir?
- Ayakkabının görünümünden ziyade ayağın rahatı için üretilen ortopedik ayakkabılar doğal malzemelerden yapılır. Bir ayakkabı ortopedikse özel olarak üretilmiş olmalıdır. Ayakkabılarda burun ve topuk kısımlarında destekler bulunur.
- Ortopedik ayakkabıların sağladığı en büyük faydalardan biri kişinin günlük hayattaki rahatına kavuşmasıdır. Zemin sertliğine göre ayarlanan taban uzun vadeli problemleri önler. Kişinin rahatı neredeyse kalıcı hale getirilir.
- Ayakkabı içerisindeki boşluklar kişiye göre ayarlandığından ağrılar azalır ve engellenir. Topuk yüksekliği ayak sağlığına uygun olarak yapılır.
- Doğal malzemeden yapılan ortopedik ayakkabıların burnu dar değildir ve malzemesi dolayısıyla ayağın nefes almasını sağlanır. Bu sayede nasır, mantar gibi bakteriyel oluşumlar da engellenmektedir.
- Ortopedik ayakkabılar özellikle çocuklarda duruş bozuklarını ve ortopedik rahatsızlıkları tedavi amaçlı kullanılır. Ayağın yere doğru basmasını sağlar.
- Tabanları kaygan olmayan ortopedik ayakkabılar uzun ömürlüdür.
Yetişkinlerde Ortopedik Ayakkabı için Dikkat Edilmesi Gerekenler
Günümüzde birçok kişi gerek duruş bozukluğundan gerekse fazla yorulmaktan ayaklarının ağrıdığından şikayetçidir. Halk arasındaki ortopedik ayakkabının sağlıklı olduğu algısı kişinin doktora gitmeden ortopedik ayakkabı almaya niyetlenmesine yol açabilir. Çocuklarda olduğu gibi yetişkinlerde de gereksiz ortopedik ayakkabı kullanımı ayakta tembelliğe yol açabilir. Bunun yanında karşılaşılan en büyük problemlerden biri kişilerin normal ayakkabı mağazalarından veya internetten ortopedik ayakkabı almasıdır. Bu yanılgıyı bilen birçok üretici ortopedik ayakkabı altında normal veya bazen daha sağlıksız ayakkabıları üretmekte ve satmaktadır. Ortopedik ayakkabı giydiği yanılgısına düşen kişi ağrılarından şikayetçi olmaya devam eder.
Yetişkinler ayağı sıkıştırmayan, ayağın ortopedik yapısını bozmayan ancak aynı zamanda onu koruyan esnek ayakkabıları tercih etmelidirler. Deri gibi tamamen doğal malzemelerden üretilen ayakkabılar ayak şeklini ve sağlığını korurken ayakta oluşabilecek bakteriyel rahatsızlıkları da önlerler. Uzmanların söylediğine göre ayakkabı seçimi yapılırken önde yarım santim boşluk bırakılmalıdır. Alışverişler güvenilir yerlerden yapılmalıdır. Kişi doktor tavsiyesiyle ortopedik ayakkabı kullanmıyorsa bile ayağını en rahat ettirecek ayakkabıyı seçmelidir. Ayakkabının kullanım amacı da sağlıklı ayak gelişimi açısından büyük önem taşır. Her gün işte, yürüyüşte giyilen ayakkabıyla düzenli antrenman yapan kişinin giyeceği ayakkabı aynı olmayacaktır.
Egzersizler için Ayakkabı Seçimi
Sürekli egzersiz yapan kişilerde zamanla bazı rahatsızlıklar ortaya çıkabilmektedir. Bu rahatsızlıkları engellemek adına kişi bir uzmana danışabilir. Ayak yapısına ve yaptığı egzersiz türüne özel üretilen ayakkabıyı kullanarak ayak sağlığını koruyabilir. Bunun dışında uzman tarafından özel olarak bir ortopedik ayakkabı önerilmese de giyilen ayakkabıya dikkat edilmesi önemlidir.
Giyilen ayakkabının kıyafetlere uygun olması ve güzel bir görünüşe sahip olması seçiminde bir etken olsa da ilk sebep olmamalıdır. Ayakkabı seçimi yaparken en önemli kriter ayağın rahatıdır. Birçok spor markanın farklı egzersiz türlerine göre ayakkabı üretmesi bundandır. Spor esnasında en çok kullanılan bölgeye bağlı olarak bu bölgenin korunması ve hareketlerin sebep olabileceği burkulmaların engellenmesi amaçlanır. Örneğin yürüyüş ayakkabıları serttir ancak koşu ayakkabıları daha seri hareketleri karşılayabilmek adına daha esnektir. Bazı spor ayakkabıların tabanları kalın olup yaylanma özelliği varken bazılarının bileği daha sıkı kavrama özelliği vardır.
Ortopedik ayakkabılar doğal malzemeden üretilmeleri, ayak yapısını uzun vadede iyileştirmeleri ve korumalarıyla birçok faydaya sahiptirler. Ancak uzman tarafından gerekli görülmedikçe kullanılmaları ayakta tembelliğe yol açabilmektedir. Ayak sağlığınızı düşüneyim derken ortopedik olmayan ayakkabılara yüklü paralar harcamamanız için dikkatli olmalısınız. Güvenilir yerleri araştırmalı ve alışverişlerinizi buradan yapmalısınız.
Egzersizlerinizde kullanacağınız spor ayakkabı çeşidine dikkat ederek sağlığınızı korumak için önlemler alabilirsiniz. Bununla birlikte egzersiz öncesi ve sonrası ısınma hareketleri bilek ve kaslardaki burkulma riskini azaltır. Spor mağazalarından ilgi duyduğunuz alana göre alabileceğiniz spor ekipmanları da sizin sağlığınızı uzun vadede olumlu etkileyecektir. Ortopedik ayakkabıyı ve faydalarını anlatmaya çalıştığımız bu yazımız umarız ki faydalı olmuştur. Sağlığınıza ve kendinize dikkat etmeyi ihmal etmeyin.
Bir önceki yazımıza https://www.gozdespor.com/blog/icerik/gunluk-spor-ayakkabi-kombini-fikirleri linkinden ulaşabilirsiniz.